بررسی ریشه شناختی چند واژۀ تالشی

Authors

مهدی کارگر

بهزاد چراغی جولاندان

abstract

تالشی از زبان های ایرانی شمال غربی است که در کرانه های جنوب غربی دریای خزر، از سفیدرود در جنوب تا لنکران جمهوری آذربایجان در شمال، متداول است و به سه گویش شمالی، مرکزی و جنوبی طبقه بندی می شود. از منظر ریشه شناسی، زبان های ایرانی به ویژه تالشی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته اند. ارتباط تاریخی زبان ها از طریق پژوهش های ریشه شناسی بیشتر و بهتر درک می شود. در این مقاله تعدادی از واژه های تالشی ریشه شناسی شده اند. این واژه ها براساس تلفظ رایج آنها در گویش تالشی مرکزی طولارود - که یکی از نویسندگان این مقاله گویشور آن است- آورده شده اند. برابر واژه در دیگر گویش های تالشی نیز ذکر شده است. در ریشه شناسی سعی شده است هم­ریشۀ واژه در دیگر گویش های ایرانی گروه شمال غربی، به ویژه تاتی یا آذری که بیشترین نزدیکی را با تالشی دارند نیز آورده شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ریشه شناختی چند فعل هورامی

هورامی از گویشهای گورانی و زیر مجموعة شاخة زبانی گورانی- زازا است و یکی از گویشهای ایرانی شمال غربی به شمار میآید. هورامی گویشی محافظه کار است و ویژگیهای آوایی و صرفی کهنی را حفظ کرده است؛ از اینرو بررسی ریشه شناختی این گویش ما را به نکات جالبی در شناخت دقیقتر زبانهای ایرانی رهنمون میسازد. در این مقاله به بررسی ریشه شناختی برخی فعلهای گویش هورامی پرداخته شده و صورت فرضی دورة میانة گویش و نیز صو...

full text

بررسی ریشه شناختی - تطبیقی چند واژه ی لری بویراحمدی

روش پژوهش، به دو شیوة میدانی و کتاب‌خانه‌ای است. در شیوة میدانی، اگرچه نگارنده، خود، گویش‌ورِ این گویش است، برای اطمینان از صحت تلفظ واژه‌ها، آن‌ها را در گفت‌و‌گو با افراد سالخورده و بی‌سواد، بازخوانی و ثبت کرده و در شیوة کتاب‌خانه‌ای، با مراجعه به منابع اصلی و معتبر، این کار را به‌سامان رسانده است

full text

بررسی ریشه شناختی چند فعل هورامی

هورامی از گویشهای گورانی و زیر مجموعة شاخة زبانی گورانی- زازا است و یکی از گویشهای ایرانی شمال غربی به شمار میآید. هورامی گویشی محافظه کار است و ویژگیهای آوایی و صرفی کهنی را حفظ کرده است؛ از اینرو بررسی ریشه شناختی این گویش ما را به نکات جالبی در شناخت دقیقتر زبانهای ایرانی رهنمون میسازد. در این مقاله به بررسی ریشه شناختی برخی فعلهای گویش هورامی پرداخته شده و صورت فرضی دورة میانة گویش و نیز صو...

full text

بررسی و تطبیق چند ضرب المثلِ تالشی و فارسی

بررسی و تطبیق کنایه­ ها و  ضرب­ المثل ­های دو زبان، راهی برای بازشناسی برخوردها و ارتباط فرهنگی دو ملت، در درازنای تاریخ است. از آنجا که کنایه­ ها و ضرب ­المثل­ ها، حامل حکمت و دانش هستند و تقریبأ ویژگی­ های زبانی را در خود به شکل پیشین نگاه می ­دارند، پس بررسی ضرب ­المثل­ های یک زبان و تطبیق آن­ها با زبانی دیگر پیشینۀ مشترک دو زبان و فرهنگ را برای ما روشن می­ کند. در این مقاله چند ضرب ­المثل ا...

full text

ریشه‌شناسی چند واژۀ کهن از گویش‌های ایرانی

ریشه­شناسی واژگان گویش‌های مختلف ایرانی هم به شناخت بیشتر ویژگی‌های آوایی این گویش‌ها کمک می­کند، هم به ریشه­شناسی واژه­های فارسی و دیگر زبان‌ها و گویش‌های ایرانی. گویش‌های ایرانی گنجینۀ عظیمی از داده­های زبانی هستند که می­تواند در زبان‌شناسی زبان‌های ایرانی استفاده شود. این مقاله به ریشه­شناسی 12 واژه از گویش‌های مختلف ایرانی می­پردازد. درمورد هر واژه پس از بررسی برابر یا همریشۀ واژه در دیگر گ...

full text

دربارۀ ساخت و ریشه‌شناسی چند فعل تالشی

تالشی از گویش‌های ایرانی شمال غربی به شمار می­آید که در حاشیۀ دریای خزر رواج دارد. جستارِ پیشِ روی پس از اشاره­ای مختصر دربارۀ ساختِ فعل در تالشی، به بررسی ریشه‌شناختیِ 14 فعل از تالشی مرکزی پرداخته‌است. داده­های تحقیق و ضبط آنها براساس تلفظِ رایج در تالشی مرکزی است. در مدخلِ هر فعل، نخست ماده­های مضارع و ماضی تالشی آورده شده، سپس برپایة برابر یا همریشة واژه در دیگر گویش‌ها و زبان‌های ایرانی و نیز زب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
ادب پژوهی

Publisher: دانشگاه گیلان

ISSN 1735-8027

volume 8

issue 30 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023